Wanneer is hulp aangewezen?

Als jij iets meegemaakt hebt dat zoveel indruk op je heeft gemaakt dat je het geen plek kunt geven, heb je een trauma en is hulp aangewezen. De gebeurtenis zorgt dan nog lang voor vervelende gevoelens, en je hebt moeite om het te verwerken. Het kan zijn dat je de gebeurtenis nog vaak herbeleeft of er erg veel aan moet denken.

Zijn er verschillende soorten trauma?

Er zijn twee soorten trauma. Bij het eerste soort is er één keer iets gebeurd wat traumatisch is geweest voor jou. Dit heet een enkelvoudig trauma. Bij het tweede soort heb je meerdere nare ervaringen gehad over een langere periode. Dit heet een meervoudig of complex trauma. Is een trauma enkelvoudig, dan betekent dit niet dat dit minder erg is dan een meervoudig of complex trauma. Beide soorten kunnen veel grip hebben op jouw leven.

Voorbeelden van meervoudig trauma zijn terugkerende mishandeling, herhaald seksueel misbruik of gepest worden. Als je deze heftige gebeurtenissen niet kunt verwerken heb je een meervoudig trauma. Hierbij komen vaak ook andere klachten voor, zoals een angststoornis, een negatief zelfbeeld of verslavingsproblemen. Een meervoudig of complex trauma kan uiteindelijk ook jouw karakter en ontwikkeling beïnvloeden.

Hoe herken je een trauma?

Je kunt op verschillende manieren last krijgen van een trauma. Het kan zijn dat jij de gebeurtenis vaak herbeleeft in de vorm van flashbacks en/of nachtmerries. Dit kan erg vervelend zijn en voor veel angst en stress zorgen. Daarnaast kun je bepaalde situaties en gedachten gaan vermijden om met jouw stress en angst om te gaan.

Door het trauma ben je vaak moe, prikkelbaar en kun je last krijgen van concentratieproblemen. Ook vanuit je lichaam kun je signalen krijgen. Het cortisolniveau (stresshormoon) in je lichaam is verhoogd, waardoor je voortdurend in opperste staat van paraatheid verkeert. Dit gaat gepaard met een verhoogde bloeddruk, hartslag en ademfrequentie. Je voelt je dus steeds gejaagd zonder duidelijk aanwijsbare reden.

Je kunt op verschillende momenten last krijgen van het trauma, zowel kort na de gebeurtenis , maar ook pas jaren later als je dacht alles verwerkt te hebben. Het omgaan met een traumatische ervaring kan erg lastig zijn en je kunt ook met andere problemen te maken krijgen, zoals een depressie, angst en/of een laag zelfbeeld. Ook kun je last krijgen van verslavingsproblemen zoals bijvoorbeeld verdovende middelen om je angst te verminderen en te ontspannen.

Kortom, door het trauma kun je last krijgen van:

• flashbacks/nachtmerries
• angst
• stress
• vermijdingsgedrag
• vermoeidheid
• prikkelbaarheid
• verhoogde bloeddruk/hartslag

Hoe ga je om met een trauma?

Het kan een goed idee lijken om jouw trauma weg te stoppen. Door er niet aan te denken hoef je er ook niet mee om te gaan. Maar op lange termijn kunnen eventuele traumagerelateerde klachten hard terugkomen. Ook kun je vermijdingsgedrag gaan vertonen, misschien zelfs zonder dat je het zelf helemaal doorhebt. Het is daarom goed om niet weg te lopen voor jouw trauma, hoe moeilijk dat ook is. Uiteindelijk zal het jouw herstel ten goede komen. Een behandeling bij een psycholoog/psychotherapeut kan jou helpen je trauma te verwerken.

Ook jouw omgeving kan een bron van steun zijn. Het kan erg helpen om open te vertellen over je klachten aan iemand die jij vertrouwt. Ken je iemand met een trauma? Het helpt als je er voor diegene bent. Op een veilige manier over het trauma praten kan helpen bij het verwerken ervan.

Welke fases doorloop je bij traumaverwerking

Traumaverwerking kent drie verschillende fases. Hoe iedere fase er precies uitziet hangt af van de ernst en aard van jouw trauma en hoe jij bent als persoon. Sommigen zullen misschien zelfs de eerste of laatste fase niet nodig hebben.

Stabilisatie

In deze fase leer je meer omgaan met jouw gevoelens. Een stabiele situatie is bevorderlijk voor het herstel van jouw trauma. Hoe lang deze fase duurt hangt af van het soort trauma dat je hebt en de ernst van het trauma.

Verwerking

In de verwerkingsfase werk je door middel van therapie aan de onverwerkte gebeurtenis(sen) en emoties. Ook deze fase hangt af van de ernst en aard van jouw trauma.

Integratie

In de integratiefase leer je jouw traumatische ervaring een plekje te geven in de context van het dagelijks leven. Je hebt misschien bepaald gedrag ontwikkeld om met jouw trauma om te gaan. Misschien is het ontwikkelen van nieuwe strategieën noodzakelijk om jouw dagelijks leven prettiger te maken.

Traumabehandeling

Een trauma is iets waar je graag vanaf wilt. Het belangrijk om jouw trauma te onderkennen zodat je ervan kunt herstellen. Je denkt misschien liever niet terug aan de traumatische gebeurtenis en een traumabehandeling kan voelen als een grote stap, maar onder begeleiding is herstel heel goed mogelijk. Er zijn verschillende soorten traumabehandelingen en -technieken. Een populaire en goed werkende therapievorm die veel gebruikt wordt voor traumaverwerking is Eye Movement Desensitization and Reprocessing, ook wel EMDR. Deze succesvolle techniek helpt vastgelopen verwerking van traumatische ervaringen weer op gang. Dit kan zonder uitgebreide gesprekken en in een zeer korte tijd.

Narratieve Exposure Therapie (NET)

Het ophalen van gedachten rond traumatische gebeurtenissen wordt veel gebruikt met het behandelen van trauma’s. Met Narratieve Exposure Therapie plaats je de traumatische gebeurtenissen en bijbehorende gedachten in het narratief van jouw leven. We bespreken je de belangrijkste gebeurtenissen in jouw leven, positief en negatief. We bespreken deze in detail en plaatsen deze in het perspectief van jouw hele leven. Je gaat bij de gebeurtenissen jouw gevoelens en emoties na. Zo krijg je een goed beeld van hoe je hierdoor beïnvloed wordt. Deze vorm van therapie kan jou helpen het trauma te verwerken.

Imaginaire Exposure

Met deze vorm van traumabehandeling stel je jezelf bloot voor jouw traumatische herinneringen. Het komt vaak voor dat je traumatische gedachten juist weg probeert te stoppen of te onderdrukken. Hiermee verwerk je het trauma niet. Imaginaire Exposure richt zich juist op het onder ogen komen van deze gedachten. Samen denken we terug aan jouw traumatische gebeurtenis. Je vertelt in detail wat er gebeurd is, wat je zag en hoorde en hoe jij je voelde. Door de gebeurtenis onder begeleiding te herbeleven kan jij er anders naar gaan kijken. Je vermijdt de gedachten niet meer, maar bent nu actief bezig om deze te verwerken. Door dit vaak te doen en er echt op in te gaan word je uiteindelijk minder beïnvloed door jouw gedachten en krijg je de controle weer terug. Zo kun je uiteindelijk weer activiteiten of situaties opzoeken die je hiervoor door jouw trauma vermeed.

Imaginaire rescripting

Imaginaire rescripting is een traumabehandeling waarin je een traumatische herinnering ophaalt en deze in jouw gedachten probeert te veranderen (rescripten). Zo kun je van een heel traumatische herinnering die veel gevoelens oproept een meer neutrale herinnering maken. Jouw psychische klachten kunnen hierdoor afnemen. Deze vorm van therapie kan ook gebruikt worden voor andere problematiek zoals depressie, suïcidale gedachten en een laag zelfbeeld.

Gesprekstherapie

Met deze vorm van therapie gaan we in gesprek om zo tot inzichten en uiteindelijk oplossingen voor jouw klachten te komen. Een gerichte behandeling is niet altijd gewenst of nodig. Traumabehandeling kan erg intensief zijn, en voor sommigen kan gesprekstherapie goed helpen. Door te praten over jouw trauma, wat jou is overkomen en hoe dat jouw leven beïnvloedt kun je tot nieuwe inzichten komen en alle gedachten een plekje geven.

PTSS behandeling

De eerder genoemde behandelvormen kunnen ook worden ingezet bij PTSS. Het is belangrijk dat we de aard en oorzaak van jouw klachten goed kennen. Met PTSS is er vaak sprake van een combinatie van klachten. Zo kun je bijvoorbeeld ook last hebben van een paniekstoornis of lichamelijke klachten. Ook met PTSS is het belangrijk dat jij om leert gaan met jouw trauma en er op een andere manier naar leert kijken. Zowel acute PTSS als chronische PTSS wordt op deze manier behandeld. Bij chronische PTSS is de kans op het ontwikkelen van andere klachten wel groter.